Ενώπιον διλημμάτων αναμένεται να βρεθούν το επόμενο διάστημα ιδιοκτήτες ακινήτων που φιλοξενούν καταστήματα λιανεμπορίου, υγειονομικού ενδιαφέροντος και μαζικής εστίασης. Η κάθετη πτώση του τζίρου σε συνδυασμό με την ύπαρξη ανελαστικών λειτουργικών έχει μεταβάλλει το επιχειρηματικό πλάνο πολλών επιχειρηματιών που οδηγούνται πλέον σε αποφάσεις είτε για αιτήματα μειώσεων ενοικίων είτε λουκέτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε πολλές περιπτώσεις όπως π.χ. στον κλάδο της μαζικής εστίασης ο προσδιορισμός του ενοικίου δε γίνεται επί του τζίρου όπως σε πολλά καταστήματα σούπερ μάρκετ κι έτσι πλέον ως «συνέταιροι», ο ιδιοκτήτης και ο επιχειρηματίας βρίσκονται ενώπιον ανακαθορισμού της «σχέσης» τους.
Στο φόντο αυτό η ανακοίνωση της αλυσίδας «Βενέτη» για το κλείσιμο 5 καταστημάτων ήλθε να σφραγίσει την είσοδο σε μια νέα εποχή για την αγορά, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους ιδιοκτήτες. Σύμφωνα με πληροφορίες στην απόφαση για κλείσιμο βάρυνε το ότι οι ιδιοκτήτες δε μείωσαν τα ενοίκια. Μάλιστα, στα καταστήματα αυτά υπήρχε σχέση δικαιόχρησης – franchise και άρα είναι προφανές ότι επενδύσεις μικρών και μεσαίων επιχειρηματιών πήγαν «στράφι». Σημειώνεται ότι στο δίκτυο της αλυσίδας «Βενέτη» οι ενοικιάσεις γίνονται από την εταιρία που στη συνέχεια υπομισθώνει τα σημεία στους συνεργάτες franchisees με το ίδιο τίμημα.
Υπενθυμίζεται ότι το 2019, ο κύκλος εργασιών της εταιρείας «Βενέτη» ανήλθε σε 47,42 εκατ. ευρώ, αυξημένος κατά 10,95% ενώ τα μικτά αποτελέσματα ξεπέρασαν τα 23,74 εκατ. ευρώ , καταγράφοντας άνοδο 18,82%. Τα κέρδη προ φόρων αυξήθηκαν κατά 77,53% στα 6,1 εκατ. ευρώ, ενώ τα κέρδη μετά φόρων σημείωσαν άνοδο 88,79% και ανήλθαν σε 4,78 εκατ. ευρώ. Επίσης, τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας ανέρχονται πλέον σε 20,1 εκατ. ευρώ.
Η πορεία πάντως συνολικά της αγοράς είναι άκρως προβληματική και δημιουργεί έντονη αγωνία σε κλάδους όπου στο παρελθόν είχαν επενδυθεί κεφάλαια και όραμα από πολλούς που φεύγοντας από άλλες δουλειές είχαν επενδύσει στην εστίαση κτλ. Παράλληλα ήδη καταγράφεται «πάγωμα» σε επενδύσεις ανάπτυξης δικτύων, κάτι που δημιουργεί πολλαπλές συνέπειες σε όλη την αλυσίδα αξίας που ακουμπά στην εστίαση και το λιανεμπόριο.
Σύμφωνα, έτσι, με τις εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς η πτώση του τζίρου ανέρχεται στο 40% για τη μαζική εστίαση ενώ στις περιπτώσεις των εστιατορίων ξεπερνά το 60%.
Στο μεταξύ η Ελληνική Ένωση Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης (ΕΠΟΕΣ) με επιστολή της στον πρωθυπουργό ζητεί τη θέσπιση της υποχρεωτικής μείωσης των ενοικίων κατά 40% για τους επόμενους έξι μήνες (αλλά και τη μείωση του ΦΠΑ στο 6%).
Οι κορυφαίες αλυσίδες όπως τα Goody’s, τα Everest, ο «Γρηγόρης» και τα Friday’s που μετέχουν στην Ένωση ουσιαστικά εκπέμπουν σήμα κινδύνου που αφορά όλη την οικονομία και την αγορά εργασίας.
Πακέτο 5 προτάσεων
Στο φόντο αυτό ενδιαφέρουσες προτάσεις για τη στήριξη της εστίασης κατέθεσε σε πρόσφατο άρθρο του στο Euractiv με τίτλο “COVID-19: A Spirit of Solidarity”, ο Ultrich Adam, Γενικός Διευθυντής του Spirits Europe, που αποτελεί τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο των Παραγωγών Αλκοολούχων Ποτών.
«Κανένας κλάδος δεν έχει επηρεαστεί περισσότερο από την πανδημία της νόσου COVID-19, από ότι οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο εστίασης και φιλοξενίας, καθώς ειδικά αυτές οι επιχειρήσεις στηρίζονται στην κοινωνική συναναστροφή και την κοινωνική διάθεση. Πριν από την κρίση, η έξοδος για φαγητό ήταν μια από τις πιο δημοφιλείς δραστηριότητες για τους Ευρωπαίους, και η νυχτερινή ζωή μας αποτελούσε μεγάλο «πόλο έλξης» για τους τουρίστες από όλο τον κόσμο. Μήνες μετά την άρση του lockdown στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα εστιατόρια και τα μπαρ εξακολουθούν να προσπαθούν σκληρά να προσελκύσουν πελάτες, καθώς ο φόβος του κορωνοϊού παραμένει» αναφέρει ο Γενικός Διευθυντής του Spirits Europe και προσθέτει:
«Δυστυχώς, πολλά από αυτά τα μπαρ και εστιατόρια θα μπορούσαν να βάλουν οριστικά λουκέτο, λόγω της κρίσης αυτής. Πρόκειται για μια κοινωνική τραγωδία και οικονομική καταστροφή, ενώ οι επιπτώσεις εξαπλώνονται παντού. Ως εκπρόσωποι του κλάδου αλκοολούχων ποτών στην Ευρώπη, γνωρίζουμε πόσο σημαντικοί είναι αυτοί οι χώροι για την εξασφάλιση των μέσων επιβίωσης, τη διατήρηση των παραδόσεων και τη διασφάλιση της επιβίωσης των κοινοτήτων σε ολόκληρη την ΕΕ.
Με δεδομένο ότι το 54% των αλκοολούχων ποτών που παράγονται στην Ευρώπη διατίθενται σε μπαρ και εστιατόρια, ο τομέας μας είναι ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη περισσότερων από 12 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας στον κλάδο της φιλοξενίας στην Ευρώπη.»
Επίσης προτείνει ένα σχέδιο πολιτικής πέντε σημείων για τη διασφάλιση εκατομμυρίων θέσεων θέσεις εργασίας με αποτελεσματικό τρόπο. Πιο συγκεκριμένα ο Γενικός Διευθυντής του Spirits Europe προτείνει:
- «Φορολογικές ελαφρύνσεις
Τα αλκοολούχα ποτά στην Ευρώπη υπόκεινται σε μερικά από τα υψηλότερα ποσοστά ειδικών φόρων κατανάλωσης παγκοσμίως. Αν και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν μειώσει τους συντελεστές ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις του κλάδου εστίασης και φιλοξενίας, τα ποτά εξαιρούνται δυστυχώς από ορισμένες από αυτές τις πολιτικές. Οι κυβερνήσεις πρέπει να εφαρμόσουν ολοκληρωμένα προγράμματα ανακούφισης από την επιβολή ΦΠΑ, παράλληλα με προσωρινές μειώσεις ειδικών φόρων κατανάλωσης προκειμένου να ενθαρρύνουν τους καταναλωτές να υποστηρίξουν τις τοπικές επιχειρήσεις εστίασης και φιλοξενίας.
- Ενίσχυση ρευστότητας
Καλούμε τις κυβερνήσεις να παρέχουν τη δυνατότητα αναβολής καταβολής ειδικού φόρου κατανάλωσης για μικρά και μεσαία αποστακτήρια και να διευκολύνουν την πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τα μέλη μας (που σε άλλη περίπτωση θα ήταν οικονομικά βιώσιμα) τα οποία ενδεχομένως χρειάζονται έκτακτα δάνεια, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στη δύσκολη εμπορικά περίοδο που θα ακολουθήσει.
- Δράσεις που αφορούν στο εμπόριο
Τα premium μπράντι, ουίσκι και βότκες των χωρών της Ευρώπης, είναι ιδιαίτερα αγαπητά και δημοφιλή σε ολόκληρο τον κόσμο. Επιδιώκουμε την επίλυση της διαφωνίας, σε εμπορικό επίπεδο, με τη μεγαλύτερη εξαγωγική μας αγορά, τις ΗΠΑ, οι οποίες επί του παρόντος επιβάλλουν δασμό 25% σε πολλά από τα προϊόντα των μελών μας. Η επίλυση αυτού του θέματος θα ανακουφίσει, ζωτικά, μικρά αποστακτήρια και εξαγωγείς σε ολόκληρη την ΕΕ.
- Εναρμόνιση των ταξιδιωτικών οδηγιών
Χαιρετίζουμε όλες τις προσπάθειες για εναρμόνιση των ταξιδιωτικών οδηγιών σε ολόκληρη την ΕΕ, έτσι ώστε οι πολίτες να μπορούν να αρχίσουν ξανά να ταξιδεύουν με ασφάλεια και αυτοπεποίθηση.
- Σαφείς και συνεπείς οδηγίες για την επανεκκίνηση
Χαιρετίζουμε τις δράσεις πολλών κυβερνήσεων να παρέχουν καθοδήγηση στον κλάδο μεσοπρόθεσμα και σταδιακά, με βάση τη λειτουργία ενός συστήματος που θα ενημερώνει για τα επίπεδα COVID. Αυτό επιτρέπει στις επιχειρήσεις πρώτης γραμμής να κάνουν τον προγραμματισμό τους και στα μέλη μας να στοχεύουν στην υποστήριξη των επιχειρήσεων αυτών, με αποτελεσματικό τρόπο.
Με δεδομένη τη σοβαρότητα της κρίσης, αναμένουμε ότι αυτή θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στους κλάδους της εστίασης και φιλοξενίας σε μακροπρόθεσμη βάση. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεργαστούμε με τις κυβερνήσεις και τα μέλη μας προκειμένου να υποστηρίξουμε τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις που επηρεάζονται από την κρίση. Η ανάκαμψη θα επιτευχθεί μόνο ως αποτέλεσμα κοινής προσπάθειας η οποία θα διασφαλίζει ότι κανένας δεν μένει πίσω.»
Γιώργος Αλεξάκης
