Ως έναν από τους βασικούς πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίζεται η υλοποίηση του στόχου της αποανθρακοποίησης του ενεργειακού συστήματος της Ευρώπης, περιγράφουν πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την αγορά των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ως προς το στόχο της αποανθρακοποίησης, όμως μετά τη συμφωνία του Παρισιού, δεν υπάρχει πλέον ανάγκη να εξηγούμε ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα για το κλίμα, ανέφεραν χθες πηγές της ΕΕ στο πλαίσιο ενημέρωσης για τους ενεργειακούς στόχους και τις πολιτικές της Επιτροπής.
Πως όμως αντιμετωπίζει η Επιτροπή το θέμα της μεταβλητότητας αλλά και της αστάθειας που παρατηρείται το τελευταίο δίμηνο στην αγορά των ρύπων;
Όπως τονίζουν πηγές της Κομισιόν, το σύστημα των ρύπων παρότι ήταν ένα από τα βασικά εργαλεία για την επίτευξη των κλιματικών στόχων στον τομέα της βιομηχανίας και της ενέργειας, δεν δούλεψε ικανοποιητικά στις αρχές της δεκαετίας λόγω της κρίσης, που έφερε αστάθεια και μείωσε τις τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής.
Ωστόσο η ΕΕ άρχισε να διορθώνει τα λάθη του παρελθόντος, με αποκορύφωμα τη δημιουργία του market stability reserve που δημιουργήθηκε προκειμένου η Επιτροπή να μπορεί να επιβλέπει τον αριθμό των διαθέσιμων δικαιωμάτων με στόχο να μην παραλύει το σύστημα.
“Οι προσαρμογές είναι σε εφαρμογή και δουλεύουν. Δεν λέμε ότι η αγορά των ρύπων δουλεύει λόγω των ρυθμίσεων, αφού στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα σύστημα αγοράς και οι τιμές καθορίζονται από αυτήν. Αλλά προφανώς όταν υπάρχει οικονομική ανάπτυξη και αύξηση της παραγωγής τότε θα βλέπουμε και αύξηση στην τιμή των δικαιωμάτων”.
Ως προς τη μεταβλητότητα των τιμών, που έφτασαν το προηγούμενο διάστημα μέχρι τα 26 ευρώ για να πέσουν στα 16 ευρώ ο τόνος την περασμένη εβδομάδα, η Επιτροπή επισημαίνει ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι μηχανισμοί και εργαλεία που ενεργοποιούνται υπό συγκεκριμένους όρους όταν διαπιστώνεται ότι οι τιμές ξεφεύγουν από συγκεκριμένα όρια διακύμανσης επίμονα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Παρακολουθούμε την αγορά αλλά δεν είμαστε διαμορφωτές των τιμών, είναι καλό που βλέπουμε ότι η αγορά λειτουργεί καταλήγουν οι ίδιες πηγές.
Γέφυρα το φυσικό αέριο
Για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πάντως, είναι ξεκάθαρο ότι το φυσικό αέριο είναι η γέφυρα για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η Συμφωνία του Παρισίου επιβεβαίωσε τη δέσμευση για την ενεργειακή πολιτική αποανθρακοποίησης. Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουν πηγές της Κομισιόν.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρουν, οι ίδιες πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχουν ήδη επιτευχθεί κορυφαίοι στρατηγικοί στόχοι όπως ο περιορισμός της εξάρτησης των κρατών μελών από έναν μοναδικό προμηθευτή ενέργειας. Το 2014 6 κράτη μέλη ήταν πλήρως εξαρτημένα από τη Ρωσία, ενώ τα μισά κράτη μέλη δεν πληρούσαν τις υποχρεώσεις για τις ευρωπαϊκές διασυνδέσεις και ήταν ενεργειακά απομονωμένα. Σήμερα δεν υπάρχει κανένα κράτος μέλος που να είναι 100% ενεργειακά εξαρτημένο από τη Ρωσία, ενώ έχει ήδη παρουσιαστεί το ενεργειακό πακέτο για την αγορά του αερίου, που διασφαλίζει ότι η αγορά, με δεδομένο το ρόλο του φυσικού αερίου ως καυσίμου της ενεργειακής μετάβασης, ρυθμίζεται με βάση τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Βεβαίως στη διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης, υπάρχουν κράτη μέλη που υποστηρίζουν πιο φιλόδοξους στόχους και άλλα με μεγαλύτερη εξάρτηση από τον άνθρακα και το λιγνίτη που θέλουν πιο αργά βήματα, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Σε κάθε περίπτωση, όμως είναι σαφές από πλευράς της ΕΕ ότι η κατεύθυνση της ενεργειακής πολιτικής οδηγεί στην αποανθρακοποίηση της Ευρωπαϊκής αγοράς, με παράλληλη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής οικονομίας.
