Το Εθνολογικό και λαογραφικό μουσείο Βάβδου Χαλκιδικής είναι πραγματικότητα. Μία σημαντική και σπουδαία πολιτισμική παρουσία, – που απέδωσε τους καρπούς του πολιτισμού μας και διασφάλισε, καθώς επίσης και την παράδοση του πολιτισμού και την ιστορία της Βάβδου, – σ’ ένα παλιό ορεινό χωριό του Δήμου Πολυγύρου στη Χαλκιδική, σε απόσταση 40 χλμ από τη Θεσ/νίκη. Έχει μάλιστα και τους ιδρυτές του: τον αλτρουιστή και Νομικό Πασχάλη Ταταρίδη (πρώην Δ/ντή Ελληνικής Τράπεζας) και την Δήμητρα Ταταρίδη – Λυγερή, όπως διαπιστώνουμε στο ενδιαφέρον λεύκωμα του συγγραφέα Πασχάλη Αντωνίου Ταταρίδη, που εκδόθηκε από τις εκδόσεις του Πολιτιστικού Φορέα «Αμφικτυονία Ελληνισμού», τμήμα λαογραφίας.
«Ξεκίνησε», όπως αναφέρει ο ιδρυτής του μουσείου Πασχάλης Ταταρίδης, «χωρίς γενεσεουργό αιτία, σαν κιβωτός διάσωσης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αυτής των παππούδων και των προπάππων μας και συνεχίστηκε, διασώζοντας και διαδίδοντας τις μεθόδους και τους τρόπους ενασχόλησής μας. Ευγνώμονες πρέπει να είμαστε στις εργώδεις προσπάθειές τους διαφύλαξης, αλλά και μεταλαμπάδευσής τους, στους κατοπινούς και στις επόμενες γενεές, που θα ακολουθούν. Ήδη τα ήθη και τα έθιμα έχουν αλλάξει, όπως ο ήλιος ανατέλλει και διαγράφει μεγάλη τροχιά, όμως αυτή μικραίνει με του φθινοπώρου και του χειμωνιά την εμφάνιση και οι σκέψεις μας θα είναι ζωντανές και ζώπυρες σκέψεις των αλλοτινών καιρών».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το λεύκωμα χωρίζεται σε δύο μέρη:
Στο Α΄ μέρος εκτίθεται φωτογραφικό υλικό με επεξηγήσεις περιέχοντας τα εξής θέματα: Ιερές εικόνες (σε ξύλο και ύφασμα), Υφαντικά εργαλεία και υφαντά (μαξιλάρια, μπάντες, πίνακες κ.α.) υφασμένα σε αργαλειό, Κάρο, Κουδούνια, Παγούρια, φλασκιά, δοχεία, Κάδοι, Υδρίες, Γκλίτσες, Παλιά έπιπλα, Αλέτρι, Στολές, Όπλα, Χειρόμυλοι, Πιάτα τοίχου, Σχολικό θρανίο, Χρηστικά αντικείμενα, Σκεύη κουζίνας, Μουσικά όργανα, Υποδήματα, Εξαρτήματα ιπποσκευής, Σιδεράδες, Παλιά ραδιόφωνα, Αποξηραμένα φυτά, Νιπτήρας, Φωτογραφίες.
Στο Β΄ μέρος περιλαμβάνεται η άποψη κτιρίου του μουσειακού χώρου με τον υπαίθριο χώρο του.
Ο Πασχάλης Ταταρίδης γράφει ανάμεσα στα άλλα για το περιεχόμενο του μουσείου πως είχε την παρόρμηση τούτη για την ίδρυσή του από τη σύζυγό του και είχε αποκτήσει το μεράκι και το πάθος να συγκεντρώνει αντικείμενα, παλιών καιρών.
«Σαν μία φλόγα», μας αναφέρει, «άσβεστη άναψε μέσα μου και δεν έσβησε και ούτε μάλλον θα σβήσει, ένας πόθος διακαής για μάζεμα αντικειμένων, άψυχων μεν, αλλά που η ζωντάνια τους θα φεγγοβολά και κρατά για πολύ».
Όσο για τις δυσκολίες που πέρασε, ο Πασχάλης Ταταρίδης αναφέρει πως πέρασε Συμπληγάδες πέτρες και δεν τον φόβισαν οι ερινύες. Μπόρεσε τελικά και έφτασε στο ακρογιάλι. Έκανε ταξίδια πολλά και μερικές φορές, όχι κοντινά, για να αποκτήσει κομμάτια, που ονομάζονται συλλεκτικά. Μόχθησε και ξοδεύτηκε. Η επένδυση της ψυχής του ήταν σ’ αυτά και όχι σε διασκεδάσεις.
Ο ποιητής – ζωγράφος και Πρόεδρος της «Αμφικτυονίας Ελληνισμού» Δημήτρης Μπουκόνης φωτογράφισε το μουσειακό υλικό, το οποίο και παρέδωσε για καλλιτεχνική επιμέλεια στην Βίκυ Παπανικολάου – Μπουκόνη και στην Χαρά Μπουκόνη και κατόπιν για τύπωση και βιβλιοδεσία στον ΜΑΥΡΟΓΕΝΗ ΑΕ.
«Είναι γνωστό», αναφέρει ο Δημήτρης Μπουκόνης στον πρόλογό του στο λεύκωμα, «πως ο καθένας μας επιθυμεί μέσα στο αδιάκοπο ταξίδι της ζωής, με τη φυσική του ευθυμία, με της χαράς το ωραίο κύρος και της ορθής θέλησης το πείσμα, να βρει την αρτιότητα, ώστε να γευτεί τους καρπούς της παρουσίας του πάνω στη γη και τον ουρανό.
Η δίψα με πλούσια την επιθυμία και με σεβασμό για το ωραίο και το αληθινό οδήγησε τον αγαπητό μας Πασχάλη Ταταρίδη, εκλεκτό μέλος του πολιτιστικού μας φορέα, λογοτέχνη και συλλέκτη, να ακολουθήσει το δρόμο της μεγάλης, γόνιμης προσφοράς.
Ο χρόνος καθόρισε και μορφοποίησε, έπειτα από πολύ μόχθο και συνεχή κόπο, το πλούσιο υλικό, δημιουργώντας στον δεύτερο τόπο κατοικίας του, το χωριό Βάβδο Χαλκιδικής, το λαογραφικό-φωτογραφικό και εθνολογικό μουσείο σε ιδιόκτητο χώρο, εξαιρετικά όμορφο και σεβαστό.
Στον παρόν λεύκωμα με τον ασύγκριτο πλούτο των αντικειμένων, που καλύπτουν όλο το φάσμα των ατελεύτητων στιγμών της ζωής, φανερώνεται η παρουσία του δημιουργού να υπηρετεί πιστά το χρέος για την πατρίδα, ώστε στην ψυχή μας φως να στεριώσει ελληνικό, να λάμπει αδιατάραχτο, κι ένα μέλλον ν’ ανθίσει για τις επερχόμενες γενιές, συνεχώς να λειτουργεί.
Η πιο ευγενική του πράξη ας γίνει καύχημα και ύμνος για τον τόπο μέσα στον παντοτινό χρόνο.
Εύχομαι από καρδιάς στον αγαπητό μου φίλο Πασχάλη πάντα να γεύεται το πλούσιο άνθος των καρπών του και την κρυφή μουσική της προσφοράς του».
Στο λεύκωμα επίσης τούτο δεν παραλείπεται και ο πρόλογος του Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων Βορ. Ελλάδος και της Μουσικής Εταιρείας Βορ. Ελλάδος Αλέκου Δαφνομήλη, ο οποίος ανάμεσα στ’ άλλα αναφέρει για το μουσείο και τον ιδρυτή του:
«Είναι ευτύχημα ότι υπάρχουν κάποια άτομα που πράττουν όσα έχουν υποχρέωση να πράξουν οι τοπικοί Δήμοι για τη διάσωση, αλλά και την προβολή του εθνικολογικού και λαογραφικού πλούτου της περιοχής τους, ώστε και οι παλαιοί να θυμηθούν και οι νεότεροι να γνωρίσουν.
Στην κατηγορία αυτή των ατόμων ανήκει ο Πασχάλης Ταταρίδης. Η δημιουργία του μουσείου του Βάβδου αποτελεί ένα εκπληκτικό επίτευγμα, για την πραγματοποίηση του οποίου απαιτήθηκε χρόνος δεκαετιών, οικονομικές θυσίες, μόχθος, υπομονή και επιμονή…. Είναι, λοιπόν, άξιος των θερμοτέρων και ειλικρινεστέρων συγχαρητηρίων μας ο δημιουργός του….».
Άξιοι συγχαρητηρίων βεβαίως απ’ όλους μας ο ιδρυτές του Εθνολογικού και λαογραφικού μουσείου Βάβδου Χαλκιδικής. Ας ευχηθούμε επίσης το λεύκωμα τούτο και είναι καλοτάξιδο σε όλα τα πέρατα της οικουμένης και να σταθεί ως πολιτιστικός σταθμός για τον τουρισμό της χώρας μας.
