Είναι πολλά και ωραία εκείνα στα οποία θα μπορούσε κάποιος να σταθεί και αναφερθεί, πολλοί και οι θαυμάσιοι και ωραίοι για τους οποίους θα μπορούσε να μιλήσει και να τους μνημονεύσει μ’αφορμή τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821 των Ελλήνων που μία φορά κάθε χρόνο και στις 25 του Μάρτη έχει οριστεί να εορτάζεται για να θυμόμαστε-να μην ξεχνούμε αλλά και για να τιμούμε τους ένδοξους, αθάνατους ήρωες μας.

Ωστόσο επιλέγουμε να σταθούμε στον Μεγάλο Ρήγα, που προηγήθηκε του αγώνα του 1821 (όπως και άλλοι) για να υπάρξει ο αγώνας, ο μεγάλος της Λευτεριάς αγώνας. Στον Ρήγα που τόσο όμορφα τραγούδησε στον Θούριο του για την Λευτεριά τους απαράμιλλης αξίας στίχους «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή».

Ας θυμηθούμε για τον μεγάλο Ρήγα Φεραίο -για τον οποίο ο θρυλικός Γέρος του Μωριά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είπε «Εστάθη ο μεγαλύτερος ευεργέτης της Φυλής μας. Το μελάνι του θα είναι πολύτιμο ενώπιον του Θεού, όσο το αίμα του άγιο.», πως:

– Γεννήθηκε στο Βελεστίνο του νομού Μαγνησίας το 1757 από εύπορη οικογένεια και το 1798 σε ηλικία 41 ετών θανατώθηκε στο Βελιγράδι απ’τους τούρκους.

– Σύμφωνα με θεωρίες το πραγματικό του όνομα ήταν Αντώνιος Κυριαζής ή Κυριτζής. Προτιμούσε να χρησιμοποιεί το όνομα Ρήγας Βελεστινλής ή Ρήγας Θεσσαλός (υπέγραφε έτσι), όχι όμως ως Φεραίος κάτι που κάμαν μεταγενέστεροι λόγιοι (στην αρχαιότητα το Βελεστίνο ονομαζόταν Φερές).

– Υπήρξε συγγραφέας, πολιτικός στοχαστής, έγινε πρόδρομος της Ελληνικής μας Επανάστασης του 1821 και μαρτύρησε για τους αγώνες του και τις προσπάθειες του, οπότε έγινε και Εθνομάρτυρας!

– Έγινε δάσκαλος. Εντάχθηκε σε ομάδα αρματολών στο Λιτόχωρο του Ολύμπου όπου αρχηγός ήταν ο θείος του Σπύρος Ζήρας, αφού σκότωσε έναν τύραννο τούρκο. Αργότερα πέρασε κι απ’τ’Άγιο Όρος, όπου συναντήθηκε με τον μοναχό Νικόδημο Αγιορείτη κι όπου εμπλούτισε τις γνώσεις του στην περίφημη βιβλιοθήκη της Αθωνιάδας Σχολής. Ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη κι εντάχθηκε και στο περιβάλλον των Φαναριωτών. Ακολούθησε τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στην Βλαχία κι έγινε γραμματέας του Νικόλαου Μαυρογένη (αδελφό του παππού της Μαντώς) του ηγεμόνα της Βλαχίας. Γνώριζε την Γαλλική, Ιταλική, Γερμανική γλώσσα!

– Στην Βιέννη και στο τυπογραφείο των αδελφών Πούλιου απ’την Σιάτιστα εξέδωσε τα έργα του μαζί και την «Χάρτα» και τον «Θούριο» του.

– Για επαναστατικές του προκηρύξεις συλλαμβάνεται από αυστριακούς και φυλακίζεται στην Τεργέστη τον Δεκέμβρη του 1797. Εν συνεχεία οδηγείτε στη Βιέννη μαζί με συντρόφους του και τον Μάϊο του 1798 παραδίδονται στον πασά του Βελιγραδίου με σκοπό να σταλούν στην Κωνσταντινούπολη. Τελικά μετά από συνεχή βασανιστήρια τους εκτελούν στο Βελιγράδι δια στραγγαλισμού τον Ιούνιο του 1798 και τα σώματα τους τα ρίχνουν στον Δούναβη ποταμό.

– Αρκετοί τον συντρόφων του Ρήγα ήταν από Μακεδονία και νησιά μας κι επίσης όλοι ήταν κάτω των σαράντα ετών ήταν δε αυτοί που εκτελέστηκαν μαζί του:

Ευστράτιος Αργέντης (ετών 31, απ’την Χίο, έμπορος),

Δημήτριος Νικολίδης (ετών 32, απ’τα Ιωάννινα, γιατρός),

Αντώνιος Κορωνιός (ετών 27, απ’την Χίο, έμπορος και λόγιος),

Ιωάννης Καρατζάς (ετών 31, απ’την Λευκωσία της Κύπρου, λόγιος),

Θεοχάρης Γεωργίου Τουρούντζιας (ετών 22, απ’την Σιάτιστα, έμπορος),

Ιωάννης Εμμανουήλ (ετών 24, απ’την Καστοριά, φοιτητής Ιατρικής),

Παναγιώτης Εμμανουήλ (ετών 22, απ’την Καστοριά-αδελφός του Ιωάννη, υπάλληλος του Αργέντη).

– Πριν τον εκτελέσουν τον Ρήγα λέγεται πως φώναξε στους τούρκους «Έτσι πεθαίνουν τα παλικάρια. Αρκετό σπόρο έσπειρα. Αυτός θα βλαστήσει και το γένος μου θα μαζέψει το γλυκό καρπό του!».

Για το τέλος καλό είναι να σημειωθούν κάποιοι απ’τους ανεπανάληπτους και υψηλούς στίχους του Ρήγα στον Θούριο του:

Ως πότε παλικάρια, θα ζούμε στα στενά,
μονάχοι σα λιοντάρια, στις ράχες στα βουνά;
Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά,
να φεύγωμ’ απ’ τον κόσμον, για την πικρή σκλαβιά;

Να χάνωμεν αδέλφια, πατρίδα και γονείς,
τους φίλους, τα παιδιά μας, κι όλους τους συγγενείς;
Κάλλιο είναι μιάς ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνια, σκλαβιά και φυλακή.

Τι σ’ ωφελεί αν ζήσεις, και είσαι στη σκλαβιά;
στοχάσου πως σε ψένουν, καθ’ ώραν στην φωτιά.
Βεζύρης, δραγουμάνος, αφέντης κι αν σταθής
ο τύραννος αδίκως σε κάμνει να χαθής.

Δουλεύεις όλη ημέρα, σε ό,τι κι αν σε πει,
κι’ αυτός πασχίζει πάλιν, το αίμα σου να πιει.

……………………………………………….

Πως οι προπάτορές μας, ορμούσαν σα θεριά,
για την ελευθερία, πηδούσαν στη φωτιά.
Έτσι κι ημείς, αδέλφια, ν’ αρπάξουμε για μια
τα άρματα, και να βγούμεν απ’ την πικρή σκλαβιά.

Να σφάξουμε τους λύκους, που στον ζυγόν βαστούν,
και Χριστιανούς και Τούρκους, σκληρά τους τυραννούν.
Στεργιάς και του πελάγου, να λάμψη ο σταυρός,
και στην δικαιοσύνην, να σκύψη ο εχθρός.

Ο κόσμος να γλυτώση, απ’ αύτην την πληγή,
κ’ ελεύθεροι να ζώμεν, αδέλφια εις την γη.

Πως σας φάνηκε το άρθρο;