Τη λειτουργία της λιγνιτικής μονάδας “Μεγαλόπολη 3” της ΔΕΗ αποφάσισε τελικά το ΥΠΕΝ, όπως είχε προαναγγείλει σε ρεπορτάζ του το worldenergynews.gr (https://www.worldenergynews.gr/index.php?id=526957). Με απόφαση του υπουργού και υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ.κ. Κώστα Σκρέκα και Νίκου Ταγαρά, επιτρέπονται πλέον – κατά τη λειτουργία της Μονάδα ΙΙΙ του ΑΗΣ Μεγαλόπολης –παρεκκλίσεις ώστε να λειτουργεί χωρίς τον εξοπλισμό μείωσης των εκπομπών περισσότερο από τις 120 ώρες για κάθε περίοδο 12 μηνών που προέβλεπε η ΚΥΑ 36060/1155/Ε.103/2013.
Ο καύσωνας και οι πυρκαγιές που απείλησαν κρίσιμες υποδομές του συστήματος και έβγαλαν από την …πρίζα πολλές περιοχές (αν και τελικά αποφεύχθηκε ο κίνδυνος ενός γενικευμένου μπλακ άουτ) έθεσαν σε νέα βάση τις συζητήσεις, στο ΥΠΕΝ και στον ΑΔΜΗΕ, για την πρόωρη απόσυρση των λιγνιτών. Έτσι, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου έχει θορυβηθεί από τις «τρύπες» που δημιουργεί στο σύστημα η απουσία των λιγνιτών και πλέον εξετάζεται σοβαρά η παραμονή ορισμένων μονάδων, έως ότου ετοιμαστούν και λειτουργήσουν οι νέες μονάδες ορυκτού αερίου.
Βάσει του προγραμματισμού της ΔΕΗ, το επόμενο διάστημα πρέπει να βγουν εκτός οι λιγνιτικές μονάδες του σταθμού Αγίου Δημητρίου, η Μεγαλόπολη 4 και η Μελίτη. Να σημειωθεί ότι ήδη από τον περασμένο Μάρτιο, ο ΑΔΜΗΕ με έγγραφό του που είχε κοινοποιηθεί σε ΥΠΕΝ, ΔΕΗ και ΡΑΕ είχε ζητήσει για λόγους επάρκειας ισχύος να μην κλείσει η «Μεγαλόπολη 3» εντός του έτους, ώστε το ηλεκτρικό σύστημα να μην καταστεί ευάλωτο. Ωστόσο, η μονάδα έκλεισε στα τέλη Μαρτίου και ξαναμπήκε μπροστά, με πολλές δυσκολίες, λόγω έκτακτης ανάγκης, στην αρχή του πρόσφατου καύσωνα. Πάντως, ΑΔΜΗΕ και ΔΕΗ έχουν αποδυθεί σε αγώνα δρόμου ώστε να ξαναμπεί στο σύστημα ο Άγιος Δημήτριος V ο οποίος είναι μη διαθέσιμος λόγω κατασκευής νέας μονάδας αποθείωσης, ενώ ίσως να δούμε και τη «Μεγαλόπολη V» να δουλεύει στο φουλ, καθώς σήμερα λειτουργεί κάτω από τα 811 MW της ισχύος της.
Οι νέες μονάδες
Σε κάθε περίπτωση η απώλεια της ισχύος των λιγνιτικών μονάδων δεν μπορεί σήμερα να καλυφθεί πλήρως, παρά μόνο με τη βοήθεια των εισαγωγών. Όσο για τις νέες μονάδες, εκείνη της Mytilineos (826MW ) θα μπει στο σύστημα από τον Σεπτέμβριο του 2022, η «Πτολεμαΐδα 5» της ΔΕΗ στις αρχές του 2023 με καύσιμο λιγνίτη και από το 2026 με φυσικό αέριο και με αυξημένη ισχύ (1.000 Μεγαβάτ), ενώ η καινούργια μονάδα ηλεκτρισμού με καύσιμο φυσικό αέριο στην Κομοτηνή των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και του ομίλου της Motor Oil Hellas εκτιμάται ότι θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία στις αρχές του 2024.
Έτσι, καθοριστικό ρόλο στο τι μέλλει γενέσθαι θα παίξει η «τύχη» του Strategic Reserve για τη διετία 2021-2022, ώστε οι λιγνιτικές μονάδες να μπορέσουν να παραμείνουν σε καθεστώς στρατηγικής εφεδρείας, δίχως να ζημιώνεται η ΔΕΗ, όπως και του Μηχανισμού Αποζημίωσης Ισχύος ώστε να στηριχθούν νέες επενδύσεις όπως οι μονάδες φυσικού αερίου. Όσον αφορά στον Μηχανισμό Στρατηγικής Εφεδρείας εκτιμάται ότι έως το τέλος του έτους η Κομισιόν και η ελληνική πλευρά θα έχουν καταλήξει στο οριστικό κείμενο προκειμένου να μπορέσει να ενεργοποιηθεί από τις αρχές του 2022. Σε αυτόν θα μπορεί να συμμετέχει επίσης η απόκριση ζήτησης. Για τον Μηχανισμό Αποζημίωσης Ισχύος εκτιμάται ότι δεν θα τεθεί σε ισχύ πριν το 2023.
Η απολιγνιτοποίηση στην Ευρώπη
Πάντως, στην Ευρώπη, σύμφωνα με τα στοιχεία του The Green Tank, έχουν φτάσει στα μισά του δρόμου για την απεξάρτηση από τον λιγνίτη και τον λιθάνθρακα. Όπως δείχνουν τα στοιχεία που επεξεργάστηκαν οι επιστήμονες της δεξαμενής σκέψης, πέντε χρόνια μετά τη Συμφωνία του Παρισιού, οι μισοί σταθμοί (162 από τους 324 στις αρχές του 2016) που έκαιγαν κάρβουνο στην Ευρώπη είναι πλέον κλειστοί ή έχουν ανακοινώσει ότι θα κλείσουν ως το 2030.
Το μερίδιο του λιγνίτη και του λιθάνθρακα στο ενεργειακό μίγμα της Ευρώπης βρίσκεται σε καθοδική πορεία από το 2012. «Ειδικότερα, το μερίδιο συμμετοχής των ΑΠΕ στο ευρωπαϊκό ενεργειακό μίγμα για το 2020 ήταν 38%, ενώ οι ΑΠΕ παράγουν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από όλα τα ορυκτά καύσιμα αθροιστικά. Αυτή η πορεία πρέπει να ενισχυθεί, ώστε η Ευρώπη να πετύχει τον στόχο μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030», σημειώνει το The Green Tank.
www.worldenergynews.gr
