Τα ένοχα μυστικά της ιστορίας

Υπάρχει η πεποίθηση ότι την ιστορία τη γράφουν οι Νικητές. Θα συμφωνήσω κατ’ ανάγκη. Το μόνο που με ενοχλεί, είναι ότι τη γράφουν με αίμα και ανορθόγραφα… Το ταξίδι στο Βελιγράδι προέκυψε από μια παρότρυνση απόδρασης από τα δεδομένα, μιας και το είχα επισκεφτεί κι άλλες φορές παλιότερα. Αυτό είχε σαν συνέπεια το τουριστικό ενδιαφέρον να μπερδεύεται με τις σκιές της ιστορίας, που επιμένουν να θολώνουν το φωτεινό πρόσωπο αυτής της πόλης. Φτάσαμε ξημερώματα, όταν ξεχώρισε από μακριά ο λόφος του Άβαλα πνιγμένος στο πράσινο, με την νέα κεραία της τηλεόρασης ν’ αγγίζει τον ουρανό. Η προηγούμενη είχε γίνει στόχος των Νατοϊκών βομβαρδισμών ρίχνοντας «μαύρο» στην πληροφόρηση των Σέρβων, σαν πρώτη ένδειξη των ΑΞΙΩΝ του Ελεύθερου Κόσμου… Η επίσκεψη στον «ατελείωτο» Ναό του Αγίου Σάββα και η πανέμορφη διακόσμηση και αγιογράφηση στην κρύπτη του υπογείου, αξίζει το προσκύνημα του κάθε Ορθόδοξου Χριστιανού. Όπως αξίζει και η επίσκεψη στο μουσείο του μεγάλου φυσικού Νίκολα Τέσλα που εκτός των άλλων εφευρέσεων, μας έδωσε με το εναλλασσόμενο ρεύμα τη δυνατότητα χρήσης του ηλεκτρισμού. Βέβαια θα περίμενε κανείς τα έργα και τις μέρες του μεγάλου αυτού επιστήμονα να τα είχαν επιμεληθεί οι ίδιοι οι Σέρβοι και όχι να τα παρουσιάζουν μέσα από ένα φτωχό βίντεο Αμερικάνικης- όπως είπαν- παραγωγής. Η περιπλάνηση στην πόλη του Βελιγραδίου είναι ένα ταξίδι στο χρόνο που το παρόν δένει με το παρελθόν μέσα από ένδοξες και τραγικές σελίδες της ιστορίας του. Όσο κι’ αν η ξενάγηση είναι κάτι προσωπικό και έχει να κάνει με το πώς αξιολογεί κανείς τα ενδιαφέροντά του, εν τούτοις δε μπορείς να μη συνδέεις τις εικόνες που κινηματογραφικά σου προσφέρει η ξενάγηση με τα γεγονότα που μοιραία τις στοιχειώνουν. Περάσαμε την πλατεία Σλάβια με το εντυπωσιακό σιντριβάνι της και τα θαυμάσια κτήρια σε μπαρόκ που εκτείνονται στους γύρο δρόμους μη κρύβοντας τον θαυμασμό μας, όταν το βλέμμα μας ξαφνικά πάγωσε. Παρότι η φωνή του ξεναγού δεν άλλαξε τη συνήθη ροή, λέγοντάς μας να κοιτάξουμε δεξιά και αριστερά του δρόμου τις δύο βομβαρδισμένες πολυκατοικίες, θύματα των Νατοϊκών βομβαρδισμών. Η ανάσα μας κόπηκε μπροστά σ’ αυτή τη φρίκη που μας μετέφεραν τα σημάδια του πολέμου. Στέκονταν εκεί αντικριστά, με τμήματα των ορόφων τους να έχουν καταρρεύσει. Γυμνές, με μαυρισμένα τα μπετό που έχουν απομείνει, δύο σκελετοί ανάμεσα στην αίγλη του πολιτισμού της όμορφης πόλης. Δύο σκελετοί αυθεντικά αντιπολεμικά μνημεία που μαρτυρούν την αγριότητα του πολέμου. Δύο σκελετοί που με την παρουσία τους απλά δηλώνουν «διότι δεν συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις» της Δύσης. Της Δύσης που έχοντας πρόθυμη εξυπηρέτηση από τον Αριστερό Ντ’ Αλέμα επιχειρούσε από τις βάσεις της Ιταλίας. Τι να πεις, είναι ν’ απορείς που τους βρίσκει η «ΔΥΣΗ» τους πρόθυμους Αριστερούς, για να ικανοποιούν τα σχέδιά της κάθε φορά που τους χρειάζεται… Βυθισμένος στις σκέψεις μου ούτε που κατάλαβα πότε φτάσαμε στην πλατεία Δημοκρατίας. Το άγαλμα του Πρίγκιπα Μιχαήλ πάνω στο άλογό του δείχνει τον δρόμο στους Τούρκους προς την Κωνσταντινούπολη μετά από την απελευθέρωση τους. Η Knez Mihailova, ο φανταστικός πεζόδρομος με τα πιο σημαντικά κτήρια του Βελιγραδίου και τα δεκάδες καταστήματα για αγορές ή να απολαύσεις τον καφέ σου, είναι ότι καλύτερο για ένα διάλειμμα. Λίγο πάρα κάτω ο παλιός πεζόδρομος της Skadarlija θυμίζει τη δική μας Πλάκα. Τα ταβερνάκια, τα μπαράκια, οι μικρές ορχήστρες με μουσικές για κάθε γούστο, δίνουν ένα ξεχωριστό χρώμα ιδιαίτερα τα βράδια. Ήταν αργά όταν περνούσαμε μία από τις γέφυρες του Σάβου-Σάβα για μας, για να επιστρέψουμε στο ξενοδοχείο μας. Τα ήσυχα νερά του λαμπίριζαν κάτω από τα χιλιάδες λαμπάκια που διακοσμούσαν και φώτιζαν τις γέφυρες. Αυτές τις γέφυρες που έγιναν σύμβολα αντίστασης της νεολαίας του Βελιγραδίου όταν φορώντας μπλουζάκια στόχους, καλούσαν τους Νατοϊκούς πιλότους να τους κτυπήσουν. Θυμάμαι ακόμα τα συνθήματα που είχαν γραμμένα πάνω στις γέφυρες, «Οι γέφυρές μας έχουν ψυχή εσείς δεν έχετε» και το καταλυτικό «Είναι άνοιξη και εγώ μένω Σερβία»… Το φρούριο του Kalemegdan στη συμβολή του Σάβα με τον Δούναβη πέρα από την ιστορική του αξία δίνει την ευκαιρία να απολαύσεις τη θέα των δύο ποταμών και να περιπλανηθείς σε όμορφους περιπάτους στα δρομάκια του. Ακριβώς κάτω από το κάστρο και προς την όχθη του Δούναβη στέκεται σιωπηλός μάρτυρας ο Πύργος Νεμπόϊσα. Τα ένοχα μυστικά της ιστορίας θα βαραίνουν και αυτόν και τον Δούναβη. Ήταν η νύχτα της 24η Ιουνίου του 1798 όταν ο ΡΗΓΑΣ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗΣ και οι σύντροφοι του-φυλακισμένοι μετά την προδοσία τους για επαναστατική δράση- κατόπιν εντολής της Υψηλής Πύλης δολοφονήθηκαν στον Πύργο της φυλακής τους και τα κορμιά τους ρίχτηκαν στον Δούναβη. Είναι προφανές ότι και τότε όπως και σήμερα, οι εξουσιαστές όπου γης, κάτω από τις όποιες σημαίες και τις όποιες προφάσεις, όσους περισσότερους μάρτυρες δημιουργούν, τόσο θα αυξάνει ο σπόρος των ελεύθερων ανθρώπων. Είτε με τις Αυστριακές ή Οθωμανικές αυτοκρατορίες, είτε με τους σημερινούς ισχυρούς που με όρους υποταγής αντιλαμβάνονται την επικράτησή τους, τόσο θα προκύπτουν μάρτυρες και νέοι Θούριοι για τους καταπιεσμένους. Και όσο κι’ αν η Ιστορία γράφεται από αυτούς τόσο η ανθρωπότητα θα αποστρέφει το πρόσωπό της από τα ΕΝΟΧΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ βλέποντας τα λάθη της… Η επιστροφή βουβή. Ο καθένας στις σκέψεις του. Άλλοι κουβαλούσαν στη μνήμη τους κομμάτια από το Βελιγράδι και άλλοι κουβαλώντας στις βαλίτσες τους ψώνια από τα πολυκαταστήματα. Από το παράθυρο του αυτοκινήτου έβλεπα τα τελευταία Σέρβικα χωριά πριν απ’ τα σύνορα, χαμένα μέσα στο πράσινο. Όμορφα χωριά. Ίδια με αυτά που περιγράφει στο αντιπολεμικό του δράμα ο Srdan Dragojevic «Τα όμορφα χωριά όμορφα καίγονται». Μαγκλάρας Βασίλης [email protected]