Κάθε τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, αλλάζει η ώρα σε θερινή. Τα ξημερώματα λοιπόν της Κυριακής 25 Μαρτίου, όλοι γυρνάμε τα ρολόγια μας μία ώρα μπροστά. Διαβάστε όσα πρέπει να γνωρίζετε.
Συγκεκριμένα, στις 03:00 τα ξημερώματα της Κυριακής 25 Μαρτίου 2018, θα γυρίσουμε το ρολόι μας μία ώρα μπροστά ώστε να δείχνει 04:00.
Η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε η ιδέα ήταν από την γερμανική κυβέρνηση κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου από 30 Απριλίου ως 1η Οκτωβρίου του 1916. Λίγο μετά το Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησε εφαρμόζοντας τη θερινή ώρα από 21 Μαΐου ως 1η Οκτωβρίου 1916. Αργότερα, στις 19 Μαρτίου του 1918, το Αμερικανικό Κογκρέσο καθιέρωσε την τυπική χρήση των χρονικών ζωνών και επισημοποίησε την αλλαγή της θερινής ώρας για όλον τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Το μέτρο αυτό όμως καταργήθηκε αμέσως, λόγω της δυσαρέσκειας του κόσμου.
Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά.
Γιατί αλλάζει η ώρα
Η αλλαγή αυτή γενικά είναι κατά μία ώρα μπροστά από την ηλιακή ώρα. Βασίζεται σε ένα σύστημα που σκοπό έχει την καλύτερη αξιοποίηση του φωτός της ημέρας. Αποτέλεσμα; Η εξοικονόμηση ενέργειας. Συνολικά κατά τους επτά μήνες της θερινής ώρας εξοικονομούμε 210 ώρες ηλεκτρικής ενέργειας εκμεταλλευόμενοι τον ήλιο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τώρα, καλείται να αξιολογήσει το σύστημα, μετά το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπέρ της κατάργησής της. Βασικό επιχείρημα; Πλήττει την υγεία των πολιτών.
Τα σενάρια κατάργησης
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ ζήτησε την άποψη της Έλενας Τσιόλκα, Ψυχίατρος, Μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Έρευνας του Ύπνου. Μάλιστα, η αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, έπειτα από εξέταση επιστημόνων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αλλαγή της ώρας προκαλεί διαταραχές στον ύπνο. «Η εναλλαγή του φωτός με το σκοτάδι και η ηλιοφάνεια, έχει τεκμηριωθεί ότι σχετίζονται με την ψυχική κατάσταση του ανθρώπου. Διαμορφώνουν δηλαδή την διάθεση, την απόδοση και την λειτουργικότητά του».
Η κ. Τσιόλκα, υπογραμμίζει ότι «στις χώρες που είναι πλησιέστερα στον Ισημερινό, έχουν δηλαδή μικρότερο γεωγραφικό πλάτος, στις οποίες συγκαταλέγεται και η δική μας (με γεωγραφικό πλάτος μικρότερο από 40), η βαθμιαία μεταβολή της ώρας της ανατολής και της δύσης του ήλιου συμβαίνει πολύ ήπια και η συνολική απόκλιση δεν είναι μεγάλη. Έτσι, η προσαρμογή των ανθρώπων σε αυτήν εξελίσσεται σταδιακά. Όταν όμως γίνεται η επίσημη αλλαγή της ώρας, η προσαρμογή είναι σχετικά εύκολη». Τονίζει ότι αυτό συμβαίνει και για πολλούς επιπλέον λόγους. Αυτή η αλλαγή, στην θερινή από την χειμερινή ώρα, που θεωρείται η βασική και αντίστροφα, ευνοεί την εξοικονόμηση ενέργειας. Ακόμη, η εργασία των περισσότερων ανθρώπων υπό το φως της μέρας αποτελεί συνθήκη που ευοδώνει, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα, την καλύτερη απόδοση.
Η κ. Τσιόλκα, σημειώνει ότι δεν υπάρχουν δεδομένα στη βιβλιογραφία που να δείχνουν ότι στις χώρες αυτής της ζώνης η αλλαγή ώρας δημιούργησε προβλήματα.
Οι επιπτώσεις στην υγεία
«Στις χώρες που βρίσκονται πάνω από τον 50ό παράλληλο, σε βόρειο (και νότιο) πλάτος, οι συνθήκες είναι διαφορετικές. Εκεί η επιμήκυνση ή η βράχυνση της χρονικής διάρκειας της ηλιοφάνειας συμβαίνει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό και με πολύ πιο γρήγορο ρυθμό. Αυτό είναι πολύ πιθανό να επηρεάζει κατά διάφορους τρόπους την ψυχολογία και την λειτουργικότητα των ανθρώπων. Σε αυτές τις χώρες, η αλλαγή κατά μία ώρα, θα ήταν μικρή. Η Ισλανδία προφανώς για αυτό το λόγο, δεν υιοθέτησε το μέτρο αυτό» τονίζει η κ. Τσιόλκα.
Μπορεί κανείς να υποθέσει, προσθέτει, ότι στις χώρες αυτές που ο προγραμματισμός του ύπνου, της εργασίας και των δραστηριοτήτων των ανθρώπων δεν καθορίζεται και δεν συμβαδίζει τόσο με τις εξωτερικές συνθήκες. Μια επιβαλλόμενη αλλαγή, όπως η αλλαγή αυτή του ωραρίου πιθανόν να προκαλεί μεγαλύτερη δυσλειτουργία και δυσκολίες προσαρμογής ή διαταραχές ύπνου και διάθεσης.
