Στουρνάρας: Να εξαιρεθούν οι καταθέσεις από τα μέσα κάλυψης κεφαλαιακών ζημιών των τραπεζών

πειδή συνήθως όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά, ερωτηματικά πυροδοτεί η πρόταση του Γιάννη Στουρνάρα που ζητεί την επανεξέταση της Οδηγίας BRDD (Ανάκαμψη και την Εξυγίανση των Τραπεζών (Bank Recovery and Resolution Directive) προκειμένου να εξαιρεθούν οι καταθέσεις από τα μέσα που χρησιμοποιούνται για την απορρόφηση των κεφαλαιακών ζημιών στις περιπτώσεις των αφερέγγυων τραπεζών.

Σε άρθρο του που δημοσιεύεται σήμερα στην εφημερίδα Handelsblatt ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος υποστηρίζει ότι πρέπει να βρεθεί μια λύση για την παροχή ρευστότητας κατά τη διαδικασία της εξυγίανσης. Προς το σκοπό αυτό, μια προτεραιότητα είναι να καταστεί λειτουργικός ο μηχανισμός χρηματοδότησης του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης (Single Resolution Fund – SRF) μέσω του πιστοδοτικού εργαλείου (backstop) του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (European Stability Mechanism – ESM) και να επισπευστεί η θέσπισή του.

Τέλος, επισημαίνει ότι προτεραιότητα ζωτικής σημασίας είναι η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασφάλισης Καταθέσεων (European Deposit Insurance Scheme – EDIS).

Η δημιουργία ενιαίου, κατάλληλα σχεδιασμένου και επαρκώς χρηματοδοτούμενου συστήματος ασφάλισης των καταθέσεων, όπως αναφέρει, θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη των καταθετών ανά την Ευρώπη, περιορίζοντας έτσι την πιθανότητα τραπεζικού πανικού (bank run) και σπάζοντας οριστικά το φαύλο κύκλο κρατών-τραπεζών (bank-sovereign nexus). Προς αυτήν την κατεύθυνση απαιτείται μια πιο φιλόδοξη πολιτική βούληση.

Αιτιολογώντας αυτό που αναφέρθηκε στην αρχή ότι δηλαδή η πρόταση Στουρνάρα δημιουργεί προβληματισμό δεν έχουμε παρά να παραθέσουμε στην εξίσωση τις εξής παραμέτρους:

1. Οι τράπεζες μετά την πανδημία θα βρεθούν με έναν πολύ μεγάλο όγκο μη εξυπηρετούμενων δανείων και το πρόβλημα της λεγόμενης αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης (DTC) όπως ο ίδιος ο κ. Στουρνάρας έχει αναφέρει.
2. Παρότι οι τράπεζες έχουν για πρώτη φορά εδώ και χρόνια άφθονη ρευστότητα από καταθέσεις και παροχές δανεισμού με αρνητικά επιτόκια από την ΕΚΤ, οι καθαρές ροές πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τομέα είναι αρνητικές.
3. Ο ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα σε ετήσια βάση ήταν μόλις 2,5%, (έναντι 57% για τον δημόσιο τομέα).Και το σημαντικότερο:
4. Σύμφωνα με τις εξελίξεις στην τράπεζα Πειραιώς, το Δημόσιο μέσω του ΤΧΣ αναγκάζεται να αγοράσει τις μετοχές της στα 6 ευρώ στην τιμή που είχαν το 2015 όταν η τράπεζα είχε λάβει τα CoCos, ενώ η τρέχουσα χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής της Πειραιώς είναι κάτι παραπάνω από ένα ευρώ, έξι φορές κάτω δηλαδή. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το Δημόσιο να χάσει περί τα 4/5 των χρημάτων που θα βάλει στην Πειραιώς, ζημιά που υπολογίζεται από τους αναλυτές στα 1,8 δισ. ευρώ. Η ζημιά αυτή θα καλυφθεί μεν σε κάποιο βαθμό αν και όταν βρεθούν επενδυτές πρόθυμοι να «μπουν» στην τράπεζα στο πλαίσιο επανιδιωτικοποίησής της ή από διανομή τυχόν κερδών στο τέλος του 2021 αν η τράπεζα παραμένει κρατικοποιημένη. Ωστόσο,  δεν αποκλείεται να υπάρχουν κεφαλαιακές ζημιές που θα πρέπει να καλυφθούν.