Δεδομένο θεωρείται το ότι τα αναδρομικά ενός 11μηνου από τις μειώσεις του νόμου Κατρούγκαλου θα επιστραφούν στους συνταξιούχους, μετά και την απόφαση του ΣτΕ αλλά όχι για όλους αλλά μερικούς και αποπληρωμές σε… 5 έτη.
Ωστόσο αυτό που ακόμα παραμένει ασαφές, είναι αν τα αναδρομικά θα δοθούν σε όλους τους συνταξιούχους που το δικαιούνται ή σε αυτούς που έκαναν αγωγές.
Σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, η απόφαση αναμένεται να δημοσιοποιηθεί ως την πρώτη Παρασκευή του Ιουλίου, καθώς η τελευταία διάσκεψη του ΣτΕ για το θέμα των αναδρομικών έγινε αυτή την Παρασκευή (5/6) και θα επαναληφθεί για την τελική κρίση επί του ζητήματος την πρώτη Παρασκευή του Ιουλίου, χωρίς να αποκλείεται και η δημοσιοποίησή της στο τέλος Ιουνίου.
Σε όλους ή… σε μερικούς;
Οι τελευταίες πληροφορίες θέλουν την πλειοψηφία των δικαστών να κρίνουν οριστικά ότι οι συνταξιούχοι δικαιούνται επιστροφές για μειώσεις συντάξεων που συνεχίστηκαν να επιβάλλονται παρανόμως στο διάστημα Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016.
Εκείνο που «παίζεται» μέχρι την τελευταία στιγμή είναι αν στην απόφασή τους θα «υποδείξουν» στην κυβέρνηση με έμμεσο τρόπο ότι τα δικαιούνται όλοι και όχι μόνον όσοι έκαναν αγωγές. Ενα σκεπτικό που αναπτύσσεται σε νομικούς κύκλους, με βάση όσα έχουν ως τώρα συζητηθεί, είναι ότι τα αναδρομικά ανήκουν σε όλους γιατί τις παράνομες μειώσεις τις είχαν και οι συνταξιούχοι που για διάφορους λόγους (οικονομικούς ή άλλους) δεν προσέφυγαν στα δικαστήρια.
Ο αντίλογος σε αυτό το επιχείρημα είναι καθαρά «δικονομικός» και λέει ότι η παρούσα πρότυπη δίκη στο ΣτΕ αφορά μόνον τους διαδίκους, δηλαδή όσους έκαναν αγωγές, επειδή δεν είναι «ακυρωτική δίκη» για να κρίνει αν υπάρχει ή όχι αντισυνταγματικότητα μια που αυτό έχει κριθεί ήδη από τον Ιούνιο του 2015. Το ότι δεν εφαρμόστηκε η απόφαση του 2015 δεν το εξετάζει το ΣτΕ, αλλά τα δικαστήρια που προσέφυγαν κατά εκατοντάδες χιλιάδες οι συνταξιούχοι. Επομένως, το αποτέλεσμα της πρότυπης δίκης θα πρέπει να έχει εφαρμογή με αυστηρά δικονομικούς κανόνες μόνον σε όσους διεκδικούν αναδρομικά με αγωγές!
Πέρα από το τυπικό δίκαιο, υπάρχει και το «ηθικό» αλλά και το «ουσιαστικό» δίκαιο που λέει ότι δεν μπορεί να μείνει απροστάτευτος από τη Δικαιοσύνη ένας χαμηλοσυνταξιούχος των 600 ευρώ που επειδή δεν έκανε αγωγή δεν δικαιούται να πάρει πίσω τη 13η σύνταξη, που παρανόμως περικόπηκε το 2013.
Άλλωστε και η προηγούμενη κυβέρνηση αλλά και η τωρινή απέτρεπαν τους συνταξιούχους από το να ξοδεύουν τα λεφτά τους στους δικηγόρους γιατί η όποια λύση των αναδρομικών θα εφαρμοζόταν για όλους, με ή χωρίς αγωγές.
Αν υποδείξει ως δικαιούχους μόνον τους ενάγοντες, τότε θα τα δικαιούνται όσοι έκαναν αγωγές και δεν έχει παρέλθει 5ετής παραγραφή μέχρι τη δημοσίευση της νέας απόφασης του ΣτΕ. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και σήμερα οι συνταξιούχοι μπορούν να κάνουν αγωγή για να σιγουρέψουν τα αναδρομικά του 10μήνου 2015-2016. Αγωγές έχουν κάνει περί τους 250.000 συνταξιούχους, σχεδόν το 10% δηλαδή από όσους είχαν τις αντισυνταγματικές περικοπές.
Σε αυτή την περίπτωση η απόφαση για αναδρομικά σε 2,5 εκατ. συνταξιούχους και όχι μόνο σε 250.000 με αγωγές θα είναι στα χέρια της κυβέρνησης και οι πληροφορίες λένε ως πιθανότερο σενάριο να αποφασιστεί η επιστροφή τους σε όλους τους συνταξιούχους. Ανάλογο προηγούμενο που πήραν όλοι αναδρομικά και όχι μόνον οι ενάγοντες συνταξιούχοι υπάρχει στα αναδρομικά του ΛΑΦΚΑ το 2004 που δόθηκαν σε όλους, στα αναδρομικά ειδικών μισθολογίων που πληρώθηκαν με τον νόμο 4307 το 2014 με αυξήσεις σε όλους τους συνταξιούχους, αλλά και στα εφάπαξ υπόλοιπα αναδρομικών στα ειδικά μισθολόγια με τον νόμο 4575 του 2018.
Το κόστος των επιστροφών αυτών για 2,5 εκατ. συνταξιούχους έχει υπολογιστεί από το υπουργείο Εργασίας ότι ανέρχεται σε καθαρό ποσό (μετά από φόρους και κράτηση ασθένειας) σε περίπου 3 δισ. ευρώ.
Υπό τις παρούσες συνθήκες μπορεί να πληρωθεί σε πολλές δόσεις ως και 5 ετών με περίπου 550 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο, με έναρξη δόσεων από το 2021, αλλά με νόμο που θα πρέπει να ψηφιστεί το 2020.
<Το υπουργείο Εργασίας που θα πάρει στα χέρια του την απόφαση λέει από τώρα ότι θα εφαρμόσει αυτό που θα πουν οι δικαστές. Ανησυχεί ήδη όμως από τα «καμπανάκια» της υστέρησης εσόδων του ΕΦΚΑ μια που εκκρεμεί η αναπλήρωση των εισφορών για περίπου 1 εκατ. μισθωτούς που είχαν αναστολή συμβάσεων. Η τρύπα από τις εισφορές είναι περίπου 1,6 δισ. ευρώ αλλά είναι λογιστική καθώς υπάρχει νομοθετική πρόβλεψη για να πληρωθούν οι εισφορές από τον κρατικό προϋπολογισμό. Μέχρι στιγμής η πρόβλεψη δεν έχει υλοποιηθεί.
Αναλυτικά παραδείγματα ανά ταμείο και σύνταξη
-Για συντάξεις μέχρι 1.000 ευρώ τα αναδρομικά είναι από 360 έως 800 ευρώ.
-Για κύριες συντάξεις μέχρι 1.500 ευρώ, αναδρομικά από 906 έως 4.000 ευρώ.
-Για κύριες συντάξεις άνω των 1.500 ευρώ «βγαίνουν» αναδρομικά έως και 7.790 ευρώ.
-Για το Δημόσιο υπάρχουν έξτρα αναδρομικά από την ΕΑΣ που ανεβάζουν τις επιστροφές έως και τα 8.290 ευρώ.
Στο ΝΑΤ επίσης υπάρχει έξτρα επιστροφή από 700 έως 1.660 ευρώ στις κύριες συντάξεις.
Τα ποσά αναδρομικών ανά ταμείο και ανάλογα με τη σύνταξη είναι:
Συνταξιούχοι ΔΕΚΟ-Τραπεζών: Αναδρομικά από 1.350 ευρώ έως και 7.790 ευρώ στις κύριες συντάξεις και από 1.510 ευρώ έως 2.648 ευρώ στις επικουρικές.
Συνταξιούχοι ΕΤΑΑ (ΤΣΑΥ, ΤΣΜΕΔΕ, ΤΑΝ) που έχουν και σύνταξη από το Δημόσιο: Αναδρομικά από 2.190 ευρώ έως και 6.040 ευρώ στις κύριες συντάξεις και έως 2.600 ευρώ στις επικουρικές (πλην ΤΣΑΥ που δεν έχουν επικουρική).
Συνταξιούχοι Δημοσίου και απόστρατοι: Αναδρομικά από 1.340 ευρώ έως και 4.660 ευρώ στις κύριες συντάξεις και από 1.338 ευρώ έως 2.698 ευρώ στις επικουρικές.
Συνταξιούχοι ΙΚΑ: Αναδρομικά από 1.340 ευρώ έως και 4.560 ευρώ στις κύριες συντάξεις και από 1.403 ευρώ έως 1.688 ευρώ στις επικουρικές.
Συνταξιούχοι ΟΑΕΕ (που έχουν μόνον κύρια σύνταξη) δικαιούνται αναδρομικά από 1.490 ευρώ έως και 3.450 ευρώ
Συνταξιούχοι ΝΑΤ: Αναδρομικά από 1.870 ευρώ έως και 3.800 ευρώ στις κύριες συντάξεις και από 906 ευρώ έως 1.753 ευρώ στις επικουρικές.
Χαμηλοσυνταξιούχοι (ΟΓΑ και άλλων ταμείων) με μια σύνταξη, ή άθροισμα συντάξεων κάτω από 1.000 ευρώ, δικαιούνται επιστροφή Δώρων κύριας σύνταξης από 360 ευρώ έως 800 ευρώ και 2 επιπλέον επικουρικές συντάξεις.