Ο αγωγός φυσικού αερίου Βέροιας-Κοζάνης: Ο πρώτος στην Ευρώπη που θα μεταφέρει αποκλειστικά πράσινο υδρογόνο
Η κατασκευή του αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023
Για τη Σαουδική Αραβία, η στροφή στο υδρογόνο μοιάζει με φυσική επιλογή. Η χώρα γνωρίζει ότι – σε κάθε περίπτωση- το μέλλον των ορυκτών καυσίμων έχει ημερομηνία λήξης και ο πλούσιος προϋπολογισμός πρέπει να βρει εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Η ενέργεια θα παραμείνει μία από αυτές, αλλά με πράσινο και μπλε χρώμα.
Το «πράσινο» και «μπλε» υδρογόνο
Αν και δεν αποτελεί πανάκεια για την ενεργειακή βιωσιμότητα, το υδρογόνο θεωρείται μία πολύ σημαντική εναλλακτική, ιδιαίτερα για συγκεκριμένους κλάδους όπως των μεταφορών και της μεταποίησης. Η Σαουδική Αραβία ενδιαφέρεται για δύο είδη: το «πράσινο» υδρογόνο, που προκύπτει από την ηλεκτρόλυση μορίων νερού με χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλά και για το «μπλε» υδρογόνο, στην παραγωγή του οποίου θα επαναχρησιμοποιείται διοξείδιο του άνθρακα από τις βιομηχανίες πετρελαίου και φυσικού αερίου.
«Η Σαουδική Αραβία διερευνά τρόπους για να γίνει ο κορυφαίος προμηθευτής υδρογόνου στον κόσμο και έχει στόχους καθαρής παραγωγής υδρογόνου 2,9 εκατομμυρίων τόνων ετησίως (t/έτος) έως το 2030 και 4 εκατομμυρίων τόνων/έτος έως το 2035» αναφέρει η αναλύτρια ενεργειακής πολιτικής Jane Nakano, σε έκθεση για το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS).
Η Σαουδική Αραβία έκανε ένα πρώτο σημαντικό βήμα τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν η κρατική Aramco απέστειλε 40 τόνους μπλε αμμωνίας (παράγωγο του μπλε υδρογόνου) στην Ιαπωνία. Ήταν η πρώτη στον κόσμο επίδειξη λειτουργίας αλυσίδων εφοδιασμού με μπλε υδρογόνου. Το Ριάντ έχει υπογράψει, επίσης, Μνημόνιο Συνεργασίας με τη Νότια Κορέα.
Η θέση της Ελλάδας
Τώρα, σε αυτές τις αλυσίδες εφοδιασμού της παγκόσμιας οικονομίας με μπλε ή πράσινο υδρογόνο έχει ευκαιρία να συμμετάσχει και η Ελλάδα, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Πρίγκιπα – Διαδόχου του Θρόνου της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κ. Μητσοτάκη, στην Αθήνα.
«Η Ελλάδα έχει όλες τις προδιαγραφές και τις προϋποθέσεις για να γίνει όχι μόνο κόμβος μεταφοράς πράσινου υδρογόνου από την Ασία και την Αφρική προς την Ευρώπη, αλλά και για να αναδειχθεί σε κέντρο παραγωγής. Η χώρα μας διαθέτει πλούσιους φυσικούς πόρους (νερού, ηλιακής και αιολικής ενέργειας) που είναι απαραίτητα για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου» εξηγεί στο newmoney ο Γιώργος Κασαπίδης, Περιφερειάρχης της Δυτικής Μακεδονίας, εκεί όπου το Σχέδιο «Λευκός Δράκος» έχει ήδη προβλέψει τις πρώτες υποδομές παραγωγής και χρήσης υδρογόνου στην Ελλάδα.
Μάλιστα, σε αυτό το πλαίσιο, μετά το καλοκαίρι θα ξεκινήσει η κατασκευή του πρώτου αγωγού “hydrogen ready” αγωγού, που θα είναι ειδικά κατασκευασμένος ώστε στο μέλλον να μπορεί να μεταφέρει και υδρογόνο.
«Θα είναι ο πρώτος αγωγός στην Ευρώπη που θα μπορεί – στο μέλλον- να μεταφέρει αποκλειστικά πράσινο υδρογόνο » σημειώνει ο Γ. Κασαπίδης. «Ο αγωγός αυτός μπορεί να αποτελέσει μέρος ενός συνολικού δικτύου που θα αναπτυχθεί στην χώρα για τη μεταφορά υδρογόνου από την Ασία ή την Αφρική προς την Ευρώπη.» Οι τρόποι μεταφοράς του υδρογόνου είναι δύο: με αγωγούς ή με πλωτά μέσα.
Για τα τελευταία το Ρότερνταμ της Ολλανδίας έχει ήδη αποκτήσει σημαντικό προβάδισμα. «Η Λιμενική Αρχή συνεργάζεται με διάφορους εταίρους για την εισαγωγή ενός δικτύου υδρογόνου μεγάλης κλίμακας σε όλο το λιμενικό συγκρότημα, καθιστώντας το Ρότερνταμ διεθνή κόμβο παραγωγής, εισαγωγής, εφαρμογής και μεταφοράς υδρογόνου» αναφέρει η διοίκηση του Λιμανιού του Ρότερνταμ στην ιστοσελίδα της.
Ανάλογες πρέπει να είναι οι ενέργειες στα ελληνικά λιμάνια. Όμως πριν από αυτό «η Ελλάδα πρέπει πρώτα να «τρέξει» για να ετοιμάσει το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, που δεν είναι ακόμα έτοιμο, που θα ορίζει τι είναι το πράσινο υδρογόνο, ποιες είναι οι εφαρμογές και χρήσεις του. Στη συνέχεια θα αναπτυχθούν οι υποδομές, που θα βοηθήσουν την Ελλάδα να καλύψει χαμένο έδαφος δεκαετιών στον τομέα της ενεργειακής τεχνολογίας» τονίζει ο Γ. Κασαπίδης.
Εκτός από τη Δυτική Μακεδονία και τα λιμάνια της χώρας, η περιοχή της Πάτρας μπορεί να πρωταγωνιστήσει στην επόμενη ημέρα του υδρογόνου.
«Η περιοχή των Πατρών είναι ιδανική, γιατί από εκεί μπορεί να γίνει εύκολα η εξαγωγή του υδρογόνου προς την Ιταλία και την κεντρική Ευρώπη» εξηγεί στο newmoney o Σοφοκλής Μακρίδης, διευθυντής εργαστηρίου Φυσικής Περιβάλλοντος και Τεχνολογιών Υδρογόνου του του Πανεπιστημίου Πατρών.
«Για τη μεταφορά του υδρογόνου υπάρχει η τεχνολογία αποθήκευσης και συμπίεσης στις 750 ατμόσφαιρες, με ειδικούς ταμιευτήρες σε φορτηγά ή πλωτά μέσα. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να κατασκευαστούν χρονοβόρα και πολυδάπανα δίκτυα αγωγών, ούτε στην Ελλάδα ούτε στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Αυτή η μέθοδος μεταφοράς χρησιμοποιείται ήδη στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε Καναδά και Ιαπωνία, όπου έχουν κατασκευαστεί μεγάλες αποθήκες υδρογόνου. Για την κατασκευή αυτών των αποθηκών δεν απαιτούνται μεγάλα κεφάλαια και η σχετική τεχνολογία είναι ήδη διαθέσιμη.»
Ο Σοφοκλής Μακρίδης σημειώνει ότι η Σαουδική Αραβία δεν ενδιαφέρεται μόνο για μεταφορά υδρογόνου μέσω της Ελλάδας, αλλά και για παραγωγή στην χώρα, αξιοποιώντας την ηλιακή και αιολική ενέργεια της Ελλάδας αλλά και τους υδάτινους πόρους της χώρας.