Υστατη προειδοποίηση απευθύνει ο ΕΦΚΑ στους μη μισθωτούς οφειλέτες να πληρώσουν ή να ρυθμίσουν τα χρέη τους προς τον e-ΕΦΚΑ και το ΚΕΑΟ, διαφορετικά από την 1η Ιουνίου «κλείνουν» τα παράθυρα των παρατάσεων της ασφαλιστικής ικανότητας και δεν θα έχουν πλέον πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας.
Τι δείχνουν τα στοιχεία του ΚΕΑΟ
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), 767.645 ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι οφείλουν στον ΕΦΚΑ από τη μη καταβολή εισφορών κατά τη διάρκεια της πανδημίας 1,7 δισ. ευρώ.
H περιορισμένη συμμετοχή των οφειλετών στη ρύθμιση χρεών προς τον ΕΦΚΑ σε έως και 72 δόσεις (μόλις 56.000 υπέβαλαν αιτήσεις συνολικά, επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες) έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη καθώς δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ασφαλιστική ικανότητα.
Ο ΕΦΚΑ αντιμετωπίζει το πρόβλημα των μη μισθωτών οφειλετών με συνεχείς παρατάσεις της ασφαλιστικής ικανότητας, δίνοντάς τους ως μόνη διέξοδο την υποχρεωτική καταβολή της εισφοράς υπέρ υγείας σε ετήσια βάση, ύψους από 660 έως 792 ευρώ, προκειμένου να αποκτήσουν και πάλι πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας.
Ασφαλιστική ικανότητα μόνο στους συνεπείς
Ειδικότερα, η ασφαλιστική ικανότητα ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοτελώς απασχολουμένων και αγροτών (και των έμμεσων μελών τους) θα παραταθεί με νομοθετική ρύθμιση έως και 31 Μαΐου 2022, ανεξαρτήτως οφειλών και πλήρωσης προϋποθέσεων εκ μέρους τους.
Ωστόσο, από την 1η Ιουνίου η ασφαλιστική ικανότητα θα αποδίδεται μόνο σε όσους δεν οφείλουν ή έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους.
Η διέξοδος που τους δίνει μετά τον Ιούνιο -και αυτό κατ’ εξαίρεση και για μόνο μία φορά- είναι να καταβάλουν υποχρεωτικά, αν θέλουν να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες, εντός του 2022, αναδρομικά για το έτος 2021, ποσό που αντιστοιχεί στην ετήσια εισφορά για παροχές σε είδος και σε χρήμα, σύμφωνα με την ασφαλιστική κατηγορία την οποία είχαν επιλέξει για το έτος 2021.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί για τη χαμηλότερη κατηγορία στα 55 ευρώ μηνιαίως και 660 ευρώ ετησίως, και στις υψηλότερες κατηγορίες στα 66 ευρώ μηνιαίως και στα 792 ευρώ ετησίως. Με αυτόν τον τρόπο δεν απαιτείται να πληρώσουν το σύνολο των οφειλών τους, αλλά μόνο αυτό το ποσό για το χρονικό διάστημα που προαναφέρθηκε.
Οι οφειλέτες που δεν θα ανταποκριθούν δεν θα αντιμετωπίσουν μόνο πρόβλημα στην περίθαλψη αλλά και τα αναγκαστικά μέτρα που προβλέπονται, δηλαδή κατασχέσεις εις βάρος κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων.
Οφειλές-ρεκόρ 41 δισ. ευρώ
Σύμφωνα με την έκθεση του τελευταίου τριμήνου 2021 του ΚΕΑΟ, στο τέλος του Δεκεμβρίου 2021 οι οφειλές έφτασαν στο αστρονομικό ποσό 41.020.670.581 ευρώ, από 31.564.266.892 ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο.
Από τα 41 δισ., περίπου 15 δισ. θεωρούνται ανείσπρακτες οφειλές. Δηλαδή, οι επιχειρήσεις έχουν κλείσει εδώ και 20 χρόνια (π.χ. Ολυμπιακή) ή οι οφειλέτες έχουν αποβιώσει.
Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά λίγους μεγαλοοφειλέτες με οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ (2.178 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 23,24% του υπόλοιπου οφειλών).
Κατά καιρούς η ΑΑΔΕ και ο ΕΦΚΑ έχουν «κρεμάσει στα μανταλάκια» τους μεγαλοοφειλέτες που δεν συσσώρευσαν χρέη εν μέσω πανδημίας αλλά εμφανίζονταν ως «στρατηγικοί κακοπληρωτές» και κομπιναδόροι και τις καλές δεκαετίες πριν από το 2010.
Γνωστοί επιχειρηματίες που έχουν εμπλακεί σε σκάνδαλα, ιδιοκτήτες ΚΕΚ, ιδιοκτήτες αλυσίδων κέτερινγκ και ζαχαροπλαστείων εμφανίζονται στη μαύρη λίστα, ενώ πρώτος στη λίστα των μεγαλοοφειλετών του ΕΦΚΑ ήταν επί δεκαετίες ο «Μr Express Service» Ιωάννης Ραπτόπουλος, ο οποίος έχει αποβιώσει, με οφειλές πάνω από 137 εκατ. ευρώ.
Οι περισσότεροι οφειλέτες έχουν χρέος έως 15.000 ευρώ. Ειδικότερα: 1.948.020 οφειλέτες (82,39% των οφειλετών) έχουν οφειλή έως 15.000 ευρώ ο καθένας.
- Το 90,55% των οφειλετών (2.141.110 οφειλέτες) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας.
- Μεγάλο μέρος του υπολοίπου οφειλών αφορά 83.436 οφειλέτες που έχουν οφειλή από 50.000 έως 100.000 ευρώ (14,28% του τρέχοντος υπολοίπου).
- Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά λίγους μεγαλοοφειλέτες με οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ (2.178 οφειλέτες συγκεντρώνουν το 23,24% του υπόλοιπου οφειλών).
Από την ανάλυση προκύπτει ότι για τις οφειλές ύψους 41.020.670.581 ευρώ, το 29,37% (ποσό 12.048.585.192 ευρώ) του συνολικού χρέους δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά από το 2010 και μετά, ενώ το 70,63% (ποσό 28.972.085.389 ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά το 2009 ή παλαιότερα.
